Bóng đá Việt Nam

Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam là đội tuyển bóng đá quốc gia đại diện cho Việt Nam tham dự các giải bóng đá nam quốc tế và được Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) quản lý. Vào cuối những năm 1950, được biết đến với cái tên Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Cộng hòa, đây là một trong bốn đội tiến vào vòng chung kết Cúp bóng đá châu Á 1956 Cúp bóng đá châu Á 1960, đứng thứ tư cả hai lần. Đội cũng đã vô địch Giải Merdeka lần thứ 10 tại Malaysia, 1966. Thời điểm Việt Nam bị chia cắt thành Bắc và Nam Việt Nam, hai đội tuyển quốc gia tồn tại và cả hai đều được kiểm soát bởi các Hiệp hội bóng đá Việt Nam tương ứng. Sau khi hai nước thống nhất năm 1976, Hiệp hội bóng đá Việt Nam được đổi tên thành Liên đoàn bóng đá Việt Nam . Do những bi kịch lịch sử xảy ra ở nước này trong suốt thế kỷ 20, với sự chiếm đóng của Nhật Bản ở Đông Dương, Chiến tranh Đông Dương lần thứ nhất, Chiến tranh Việt Nam, Chiến tranh biên giới Việt–Trung, Chiến tranh biên giới Tây Nam, xung đột với Thái Lan, bóng đá Việt Nam có thể được coi là vẫn còn rất sơ khai và chưa được biết đến trên toàn cầu. Mặc dù vậy, Việt Nam ngày càng được chú ý vì là một đội bóng có tinh thần mạnh mẽ, với thành tích vị trí thứ 4 vào năm 1956 và 1960 tại Asian Cup với tư cách Nam Việt Nam; và mặc dù đội chỉ tham gia hai kỳ Asian Cup vào năm 2007 và 2019 với tư cách là một quốc gia thống nhất, đội đã cố gắng trở thành đội từ Đông Nam Á có thành tích tốt nhất trong cả hai lần, đều lọt vào tứ kết, trong đó các nước láng giềng Thái Lan, Malaysia, Indonesia, Singapore và Philippines đã không làm được. Từ những năm 1990 khi Việt Nam gia nhập bóng đá toàn cầu, môn thể thao này sớm trở thành một phần của xã hội Việt Nam và là vũ khí để chống lại danh tiếng tiêu cực của đất nước do chiến tranh Việt Nam và sau đó là xung đột với các nước láng giềng. Điều này làm cho đội tuyển quốc gia trở thành một phần của chủ nghĩa dân tộc Việt Nam. Những người hâm mộ bóng đá Việt Nam được mệnh danh là một trong những người hâm mộ cuồng nhiệt nhất, nổi tiếng với những lễ kỷ niệm lớn về thành tích của đội, [6] bất kể đó là đội tuyển quốc gia hay đội tuyển trẻ Sự ra đời của bóng đá vào Việt Nam bắt đầu từ năm 1896 trong thời thuộc địa Pháp. Ở giai đoạn đầu, môn thể thao này chỉ được chơi giữa các công chức, thương nhân và binh lính Pháp. Người Pháp sau đó khuyến khích người Việt địa phương chơi bóng đá và một số môn thể thao khác được giới thiệu cho họ để chuyển sự quan tâm của họ khỏi chính trị, dẫn đến môn thể thao này được lan truyền sang các khu vực khác, chủ yếu là miền bắc và miền trung. Ngày 20 tháng 7 năm 1908, tờ Lục tỉnh Tân văn đưa tin trận cầu giữa hai đội bóng thuần cầu thủ người Việt diễn ra. Đến năm 1928, một số người đứng ra thành lập Tổng cục Thể thao An Nam tại Sài Gòn, cùng trong năm ấy cử một đội bóng Việt Nam sang thi đấu ở Singapore.[8] Nhiều câu lạc bộ bóng đá địa phương sau đó được thành lập ở cả miền bắc và miền nam Việt Nam mặc dù phải đến sau Thế chiến II, các câu lạc bộ bóng đá trong khu vực mới bắt đầu trở nên có tổ chức hơn. Cùng thời gian đó Việt Nam chơi trận đấu quốc tế đầu tiên trước đội Hàn Quốc ở Sài Gòn, kết cục thua 2-4. Thời kỳ chiến tranh Việt Nam Bài chi tiết: Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Cộng hòa và Đội tuyển bóng đá quốc gia Việt Nam Dân chủ Cộng hòa South Vietnam Đội Việt Nam Cộng hòa giành chức vô địch tại Đại hội Thể thao Bán đảo Đông Nam Á 1959. North Vietnam Đội Việt Nam Dân chủ Cộng hòa năm 1956. Sau năm 1954, Việt Nam chia cắt dẫn đến việc có hai đội bóng của hai chính thể song song tồn tại. Đội bóng đến từ miền Nam đã tham gia hai trận chung kết AFC Asian Cup đầu tiên (AFC Asian Cup 1956 và AFC Asian Cup 1960) và kết thúc ở vị trí thứ tư cả hai lần. Họ đã thắng Thế vận hội Đông Nam Á đầu tiên vào năm 1959 tại Thái Lan. Đội cũng đã tham gia vòng loại FIFA World Cup 1974, đánh bại Thái Lan 1-0 để đủ điều kiện tham gia các trận đấu phân loại trước khi thua trận mở màn vòng bảng của họ 0-4 trước Nhật Bản và 0-1 đối với Hồng Kông. Đội đã chơi trận cuối cùng với Malaysia năm 1975 khi họ thua 0-3. Đội bóng đến từ miền Bắc ít hoạt động hơn, không phải là thành viên của AFC và FIFA, chủ yếu chơi các giải của các nước xã hội chủ nghĩa từ 1956 đến 1966. Việt Nam Dân chủ Cộng hòa có chuyến thi đấu quốc tế đầu tiên sang Trung Quốc năm 1956. Trong chuyến du đấu, đội có trận ra mắt thua Trung Quốc 3-5, đá theo sơ đồ 3–2–5 với những gương mặt như Bùi Đức, Đình Te, Bùi Nghẽn, Luyến, Thưởng,...[9] và huấn luyện viên trưởng là Trương Tấn Bửu. Họ đã tham gia giải GANEFO đầu tiên tại Indonesia năm 1962 và Campuchia năm 1966. Cũng trong khoảng thời gian đó, Việt Nam Cộng hòa dự Cúp bóng đá châu Á các năm 1956, 1960, vượt qua vòng bảng Á vận hội 1962 và xếp thứ tư cả ba giải. Đội đoạt huy chương vàng SEA Games khi vô địch kỳ đại hội năm 1959. Đội từng tham gia vòng loại World Cup 1974, vòng loại các kỳ Thế vận hội Mùa hè 1964 và Thế vận hội Mùa hè 1968. Cả hai đội đã không còn tồn tại khi các khu vực Bắc và Nam hợp nhất với nhau thành Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam sau khi Việt Nam kết thúc chiến tranh, nhưng Bắc Việt Nam vẫn không phải là thành viên của AFC và FIFA trước năm 1975. Do Nam Việt Nam là thành viên của FIFA, đội tuyển Việt Nam thống nhất sau này được FIFA xếp vào danh sách kế thừa của Nam Việt Nam